Siber Muhbir

Daha önceki makalemizde de bahsettiğimiz gib İngilizcede "play" ve "game" olarak iki farklı kavram kullanılsa da Türkçe'de oyun kavramı kullanılmaktadır. Oysa play denilen kuralsız, amacı olmayan, hedefi olmayabilen oyunlarken game dediğimiz kavram kurallı, amaçlı ve hedefli oyunlara denk gelmektedir. 

Bu tanımlardan yola çıkılarak bizim mekanikler ve elementler üzerine konuşacağımız bölüm aslında "game" kavramı için geçerlidir. Çünkü oyun dediğimizde mekanikleri, elementleri olması için hedefi, amacı, kuralları olması gerekmektedir. Oyun mekaniklerinden bir önceki makalemizde bahsetmiştik. Bu makalede de oyun elementlerinden bahsedeceğiz.

Oyun elementleri oyunun içinde yer alan ve oyunu daha eğlenceli, daha zor, daha kurallı ve amaçlı hale getiren özelliklerdir. Oyunların içerisinde pek çok element bulunmaktadır. 6 temel element oyunlarda sıklıkla kullanılmaktadır. 

   1) Karakter

Oyuncunun avatar olarak kendisinin oluşturabileceği ya da oyun tasarımcısının oyunu tasarlarken oluşturduğu, oyuna rehberlik eden ve oyuncuyu oyunda temsil eden bir elementtir. Kural, bütünleştirme, görünüş ve kişilik olarak 4 bileşeni bulunmaktadır. Eğer oyunun sağlam bir hikayesi varsa karakter oyuncuyu oyuna bağlayan bir element haline gelir. 

    2) Hedef

Oyuncunun oyuna dahil olmasını sağlayan bir elementtir. Hedefler net, anlaşılır ve ulaşılabilir olmalıdır. Oyuncunun ne zaman neyi nasıl yapacağını bildirmelidir. Uzun vadeli (Mario'nun prensesi kurtarması), orta vadeli (altın toplayıp seviyeleri geçmek) ve kısa vadeli (düşmanlardan kaçmak) gibi çeşitleri vardır. Tüm oyunlarda olduğu gibi katılım düzeyi önemsenen bir noktadır çünkü oyuncuların akışta kalmaları çok önemlidir.

    3) Oyunun Kuralı

Oyundaki boşlukları kapatan, kısıtlamaları, hedefleri, kısıtlamaların doğurabileceği sonuçları, nesneleri anlatan oyun elementidir. Tıpkı hedeflerde olduğu gibi açık, net ve anlaşılır olmalıdır. Ortam değişse bile kurallar gerçek hayattakine benzer şekilde tasarlanır ve tüm oyuncular için aynı şekilde uygulanır.

    4) Oyunun Engeli

Oyundaki gelişimi sınırlandıran, ilerlemeyi zorlaştıran unsurlardır. Oyunu daha dinamik hale getirirler. Rakip, zaman, hız, takım, bulmaca vb. engeller oyuncuları beceri kullanmaya teşvik eder.

    5) Seviye

Oyunlarda hedef odaklı ya da senaryo temelli olmak üzere 2 çeşit seviye bulunabilir. Oyun seviyesinin normalde hiyerarşik şekilde kolaydan zora gitmesi gerekir. Oyunların çoğunluğu da bu şekilde ilerler. Bazı oyunlarda (hyper-casual) oyuncuyu aktif tutmak için değişen zorluk seviyeleri bulunabilir.

    Seviye tasarımında bazı hatalar da yapılmaktadır. Örneğin şaşırtmayan seviyeler, fazla amaçlı ya da hiç amacı olmayan seviyeler, her şeyi tek seferde kazandıran/kaybettiren seviyeler oyuncuları oyundan soğutabilir.

    6) Geri Bildirim

Kazanılan canlar, bravo/kaybettin! vb. yazılar, kupa, ödül, ceza, ilerleme çubukları, rozet, liderlik tablosu gibi bileşenler geri bildirim ögeleri olarak tanımlanmaktadır. Geri bildirim eğitimde olduğu kadar oyunda da en önemli unsurlardan biridir. Oyuncuyu aktif tutan, önemsendiğini gösteren ve dolayısıyla motivasyon sağlayan, ne durumda olduğunu ve nasıl devam etmesi gerektiğini gösteren önemli bir elementtir. 

Bu temel elementler dışında da kullanılan oyun elementleri bulunmaktadır. Örneğin hikaye; oyunu başlatan, tekrar oynatan, merakta bırakan ve oyunda uzun süre geçirmeyi sağlayan ve birçok oyunda kullanılan önemli bir oyun elementidir. Engelleri, kuralları, hedefleri anlatır ve çoğu zaman oyuncunun dostu, rehberi olur. Fakat oyunlar için olmazsa olmaz değildir. 

İyi bir oyun kurgusu için oyuncuları oyunda tutan, bağlayan bir tasarım yapmak gerekir. Biraz da bunlardan bahsedelim.

Oyuncuyu oyuna bağlayan oyunların 9 özelliği

Bilişsel

-hedef
-geri bildirim
-zorluk-beceri dengesi

Duyuşsal

-başarısızlıktan korkmama
-özümseme
-sosyal beklentiler
-içsel motivasyon

Davranışsal

-konuşma ve yansıtma imkanı
-sağlam ödüllendirme sistemi

İşte tüm bu özellikler oyuna eklendiğinde vazgeçilmez dediğimiz hepimizin elinden düşürmeden oynadığı o oyunları tasarlamak mümkün gibi görünüyor. Hedef kitleyi doğru seçip hedef kitleye uygun bir tasarımla bol oyunlu günler dileriz.